تامین مسکن برای کارگران شاید بتواند بخش بزرگی از هزینههای زندگی آنها را کاهش دهد اما این امر به آرزویی دست نیافتنی برای آنها تبدیل شده است.
وعدههای رنگارنگی که هیچ وقت محقق نمیشوند چه تصویری از حمایت مسئولان از کارگران کشور در ذهن شما تداعی میکند؟ سالهاست که صحبت از افزایش دستمزد بر اساس نرخ تورم، تامین مسکن کارگران و صدها موضوع دیگر زده میشود اما در حد حرف باقی میماند و به مرحله عمل نمیرسد.
اینها کارگران کشور هستند که با تلاش بسیار چرخهای اقتصاد را به گردش در میآورند اما اینطور مورد بیتوجهی عجیب مسئولان قرار گرفتهاند و مسئولان بدون هیچ توضیحی هر سال از عملی کردن وعدههایی که به کارگران میدهند و حق مسلم آنهاست طفره میروند و حتی توضیحی درباره دلیل این اتفاق نمیدهند.
بارها و بارها از مشکلات بسیاری که سر تا سر زندگی کارگران را گرفتهاند صحبت شده است از دستمزدی که با شرایط اقتصادی همخوانی ندارد و مشکلات مالی شدید را به همراه میآورد تا نداشتن امنیت شغلی به لطف قراردادهای موقت و حتی نبود ایمنی و بهداشت لازم در محیط کار و حالا میخواهیم به سقف بالای سر کارگران بپردازیم.
خرید خانه در کلانشهرها آرزوی محال کارگران
با نگاهی به آگهیهای فروش مسکن و قیمتهای فضایی متری ۲۰ میلیون تومان به بالا در مناطق معمولی شهر میتوان فهمید که با دستمزد ۴ میلیون تومانی در ماه کارگران نه تنها باید فکر خرید خانه در کلانشهرها را از سر بیرون کنند بلکه برخی کارگران باید با اجاره نشینی در دل شهرهای بزرگ هم خداحافظی کنند!
بسیاری از کارگران با وضع اقتصادی موجود راهی حاشیه شهر شدهاند تا بتوانند با کم کردن هزینهی مسکن از پس مخارج زندگی بربیایند اما خیلی از آنها حتی توانایی خرید خانه در حاشیه کلانشهرها را هم ندارند و مستاجر هستند.
با کارگر یک کارگاه تراشکاری درباره وضعیت زندگی و درآمدش صحبت کردم او گفت: تقریبا ماهی ۵ میلیون تومان درآمد دارد در شهر تهران مستاجر است به دلیل گران بودن رهن و اجاره از روی ناچاری در طبقهی چهارم یک خانه که پارکینگ و آسانسور ندارد به همراه همسر و۳ فرزندش زندگی میکند.
مرد جوان ادامه میدهد: هر سال وضعیت من بدتر از سال قبل میشود هر سال با رسیدن به موعد اجاره صاحب خانه هم مبلغ رهن و هم اجاره را بسیار بالا میبرد و چارهای جز نقل مکان به منزل دیگری ندارم و این داستان ادامه داد.
قانون کار درباره مسکن کارگران چه میگوید؟
با وجود این که در قانون کار صراحتا به تامین مسکن کارگران اشاره شده اما این موضوع آن طور که باید و شاید عملی نشده است.
ماده ۱۴۹ قانون کار میگوید: کارفرمایان مکلف هستند با تعاونیهای مسکن و در صورت عدم وجود این تعاونیها مستقیماً با کارگران فاقد مسکن جهت تامینخانههای شخصی مناسب همکاری لازم را بنمایند و همچنین کارفرمایان کارگاههای بزرگ مکلف به احداث خانههای سازمانی در جوار کارگاه و یا محلمناسب دیگر میباشند.
تبصره ۱ – دولت موظف است با استفاده از تسهیلات بانکی و امکانات وزارت مسکن و شهرسازی، شهرداریها و سایر دستگاههای ذیربط همکاری لازم را بنماید.
تبصره ۲ – نحوه و میزان همکاری و مشارکت کارگران، کارفرمایان و دستگاههای دولتی و نوع کارگاههای بزرگ مشمول این ماده طبق آییننامهایخواهد بود که توسط وزارتین کار و امور اجتماعی و مسکن و شهرسازی تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
ساخت مسکن برای کارگران به کجا رسید؟
سالهاست که صحبتهای زیادی درباره ساختن واحدهای مسکونی برای کارگران، پرداخت تسهیلات و اهدای زمین برای ساخت خانه به کارگران شده است اما فقط چند هزار واحد ساخته و به کارگران تحویل داده شده است از سوی دیگر باید دید کارگران توانایی پرداخت تسهیلات خرید خانه را دارند؟
عدهای صحبت از تسهیلات کم بهره و طولانی مدت میزنند که کور سوی امیدی برای کارگران است اما تا زمانی که این امر محقق نشودبه هیچ وقت نمیتوان به آن تکیه کرد.
وزیر کار پیشنهادی هم در برنامههایش به تامین مسکن برای قشر زحمتکش جامعه و مسکن ارزان قیمت برای کارگران و بازنشستگان اشاره کرده است که باید دید این امر تا چه حد محقق خواهد شد.
مستاجری در شهرهای بزرگ برای کارگران آرزو شده است
فرامرز توفیقی رئیس کمیته دستمزد کانون عالی شورای اسلامی کار در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان درباره وضعیت مسکن کارگران گفت: ماده ۱۴۹ قانون کار که صراحتا راجع به حق مسکن و خانهدار شدن کارگران صحبت میکند از سالی که تصویب شده است تا به الان بلا استفاده مانده است.
رئیس کمیته دستمزد کانون عالی شورای اسلامی کار بیان کرد: در اواخر دولت روحانی هیجانهایی در قسمت معاونت تعاون ایجاد کردند و درباره مسکن کارگرها و اصلاح ماده ۱۴۹ قانون کار صحبت شد اما هرگز به تصویب نرسید.
توفیقی با بیان اینکه شفافسازی درباره مسکن کارگری وجود ندارد اظهار کرد: در زمینه مسکن کارگران بحثهایی وجود دارد که هیچ شفافسازی و زمینهسازی درباره آن نشده است و هیچ راهکاری درست نشده که الان من کارگر یا من بازنشسته بدانم که باید بروم در کدام سایت ثبتنام کنم و چجوری میتوانم صاحب مسکن شوم.
او تصریح کرد: ما بالقوه نظارتهای بسیار بسیار زیادی در کلانشهرهای صنعتی حتی در تهران برای خانه دار کردن کارگران داریم اما هرگز از آن استفاده نمیکنیم چرا که مسکنسازی و خانهسازی حیاط خلوت بانکها و کسانی است که میخواهند یک شبه در این مملکت پولدار شوند.
رئیس کمیته دستمزد کانون عالی شورای اسلامی کار ادامه داد: یقینا تا زمانی که این حیاط خلوت جاذبهی خوبی دارد و آنها آنقدر قدرت دارند که جلوی مالیات بر خانههای خالی را هم میگیرند هیچ امیدی برای خانهدار شدن کارگرها وجود ندارد و همین است که در حال حاضر کارگرها به حومه شهر پناه بردهاند و در حومهی کلانشهرهای صنعتی مستاجری میکنند.
توفیقی افزود: چرا که همین الان هم میبینیم که صبحها وقتی به سمت شهرهای صنعتی مثل تهران ، اراک، شیراز ، اصفهان و رشت میایم به شدت ورودیهای آن جا شلوغ است چرا چون کارگرها دیگر حتی مستاجری در داخل شهر هم برایشان آرزو شده و به حومههای شهر رو آوردهاند.
او بیان کرد: مادامی که فساد ریشه کرده مادامی که دروغ مباح شده و صداقت رنگ باخته هیچ امیدی به اصلاح هیچ موردی وجود ندارد و هر روز باید منتظر باشیم که اتفاقهای ناگوارتری بیفتد مگر اینکه یک عزمی اتفاق بیفتد و یک تبر ابراهیمی بیاید این بتهای ظلم و بی عدالتی و رانت و فساد را بشکند.
حجت عبدالملکی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در پاسخ به این سوال که آیا از حقوق بازنشستگان و کارگران خبر دارد؟، اظهار کرد: نشست های متعددی را با تشکل های کارگری برگزار کردیم،درباره این موضوع درآمد کارگران کم است، مطلع هستیم.
وی با بیان اینکه حقوق بازنشستگان نسبت به سال های قبل کمی افزایش پیدا کرده اما همین مقدار دریافتی آن ها کم است، افزود: سیاست کلان باید به نحوی اصلاح شود که در کشور تورم نداشته باشیم، اگر مسئله تورم حل شود بخش زیادی از مشکلات کارگران، کارفرماها و بازنشستگان برطرف خواهد شد.
عبدالملکی تصریح کرد: متاسفانه یک چرخه معیوب شکل گرفته که تورم افزایش پیدا کرده و از طرف دیگر افراد در جامعه تقاضای افزایش درآمد را دارند که این موضوع خود باعث کسری صندوق ها و بودجه دولت می شود.
وی گفت:یارانه ۴۵ هزار تومانی اثر رفاهی خاصی ایجاد نمیکند، به دنبال رفع تبعیض در پرداخت یارانه هستیم.میتوانیم در صورت شناسایی، یارانه افراد متمول را قطع و به مبلغ یارانه خانوادههای کم درآمد اضافه کنیم.
حال وزیر کار جدید باید دست به کار شود و در جهت بهبود زندگی کارگران اقداماتی انجام دهد.